اهمیت دندان های شیری

دندان های شیری، برای اولین بار در 5 و 6 ماهگی در دهان نوزادان پدیدار میشوند. تشکیل دندان‌های اولیه از زمان جنینی شروع شده و چند ماه پس از ظهور آخرین دندان شیری در دهان کودک به پایان می‌رسد.

آن‌ها از نظر توسعه و رشد مناسب استخوان‌های صورت، ماهیچه‌ها، لثه‌ها، زبان و… بسیار مهم هستند و از همه مهم‌‌تر آن‌که دندان های شیری از مکان دندان‌های دائمی نگه‌داری می‌کنند.

ساختمان دندان

هر دندان دارای یک قسمت خارج از لثه به نام تاج و قسمت دیگری درون آرواره به نام ریشه می‌باشد که مرز بین این دو قسمت را گردن یا یقه دندان می‌نامند.

ریشه دندان در درون حفره‌ای از استخوان فک قرار گرفته که این استخوان از نوع نابالغ می‌باشد.

تاج دندان از داخل به خارج شامل مغز ، عاج ، مینا است و ریشه دندان از داخل به خارج شامل مغز ، عاج ، سیمان و لیگمان دور دندانی یا پریودونت می‌باشد.

چه زمانی دندان های شیری با دائمی جایگزین میشوند؟

از شش سالگی تا دوازده سالگی دورانی است که دندانهای شیری به تدریج افتاده و دندانهای دائمی جایگزین آن می شوند. رعایت نکات بهداشتی و مراقبت های لازم در این دوران اهمیت ویژه ای دارد.

دندان های شیری و دائمی

تعدادِ دندان‌هایِ شیری بیست عدد (در هر آرواره ۱۰ عدد) بوده که به مرور می‌افتند و ۳۲ عدد دندانِ دائمی جای آن‌ها را می‌گیرند. تکامل این دندان‌ها از دورهٔ جنینی آغاز می‌شود و بعد از تولّد در سنینِ شش ماهگی در می‌آیند.

تعداد دندان‌های دائمی، ۳۲ عدد (۱۶ عدد در هر آرواره) اند. رشد آن‌ها از شش ماهگی آغاز می‌شود و تا بیست سالگی ادامه می‌یابَد که دندان‌هایِ عقل در می‌آیند.

اهمیت دندان های شیری

برخلاف تصور غلطی که در بین عامه مردم راجع به بی اهمیت بودن دندان های شیری وجود دارد، دندان شیری نقش مهمی در زندگی روزانه کودک مانند جویدن غذا، رشد مناسب کودک، کسب مهارت تکلم و نیز زیبایی چهره و اعتماد به نفس کودک دارند.

این دندان ها به عنوان یک نگهدارنده ی طبیعی فضا برای دندان های دائمی شما عمل می کنند، یعنی حضور آن ها به دندان های دائمی کمک می کند که در زمان مناسب و در محل صحیح خود رشد کنند.

از دست دادن زود هنگام دندان های شیری، می تواند باعث کوچک شدن طول قوس فکی، در نتیجه نامرتب شدن دندان های دائمی که چند سال بعد رشد می کنند شود.

مراقبت از دندان های شیری

دندان‌های شیری از هنگام رویش در دهان نیاز به مراقبت دارند. از زمانی که دندان‌های شیری در دهان رویش پیدا می‌کنند، باید تمیز شوند تا امکان پوسیدگی آنها کاهش یابد.

برای کودکان زیر 2 سال امکان مسواک زدن به روش‌های معمول وجود ندارد.

دندان‌های کودکان زیر 2 سال باید به کمک تکه گاز یا پارچه تمیز مرطوب، تمیز شود و یا از مسواک‌های مخصوصی به‌نام مسواک انگشتی که در انگشتان والدین قرار گرفته و به کمک موهای نرم آن، دندان‌های کودک تمیز می‌شود، استفاده کرد.

حدود ۷۰ درصد به هم ریختگی‌ها و نامرتبی دندان‌های دائمی به علت زود از دست رفتن دندان‌های شیری اتفاق می‌افتد، پس می‌توان گفت سلامت دندان‌های دائمی در گرو حفظ و نگهداری و سلامت دندان‌های شیری است.

بنابراین مراقبت‌هایی که برای دندان‌های دائمی لازم و ضروری است مانند مسواک زدن بموقع و صحیح، استفاده از نخ دندان و همچنین معاینات دوره‌ای مکرر و منظم باید با دقت بیشتری برای دندان‌های شیری صورت بگیرد.

تا چه زمانی دندان های شیری در دهان میمانند؟

از سن شش سالگی به بعد دندان های شیری شروع به افتادن می کنند. در بعضی از کودکان این اتفاق زودتر می افتد و در بعضی دیگر دیرتر. نکته مهم این است که دندان های دائمی سر جای طبیعی خودشان قرار بگیرند.

در نتیجه شش ماه دیر افتادن یا شش ماه زود افتادن دندان شیری مهم نیست. اگر دندان دائمی سر جای اصلی خود در نیاید، ممکن است به صورت کج در بیاید.

آیا ممکن است دندان های شیری نیافتند؟

در بعضی مواقع این امکان وجود دارد که دندان های شیری بعد از 7 سالگی نیافتند.

علل اصلی نیفتادن دندان های شیری از این قرار است:

1- کج بودن مسیر رویش دندان دائمی زیر دندان شیری

2- گیر کردن دندان شیری بین دندان های دائمی. این مسئله علل مختلفی ممکن است داشته باشد، مثل درشت بودن دندان ها و کمبود فضای کافی و تحت فشار بودن دندان ها.

3- نبودن دندان دائمی به طور مادرزادی؛ یعنی در بعضی موارد، فرد به طور ارثی یک تا چند دندان دائمی را ندارد، در این صورت دندان شیری مربوطه هم نخواهد افتاد.